Finanse samorządu terytorialnego na przykładzie gminy Nowy Sącz

Abstract

Reaktywowanie w 1990 roku samorządnych gmin było jedną z najważniejszych reform ustrojowych przeprowadzonych w Polsce po przełomie 1989 roku. Przeprowadzona reforma samorządowa wprowadziła w 1999 roku kolejne szczeble samorządu terytorialnego tj. powiat i województwo. Powstaniu w 1990 roku samorządu terytorialnego na szczeblu gmin towarzyszyły odpowiednie uregulowania ich spraw finansowych. Budowa nowego modelu organizacji terytorialnej państwa wymagała przekazania nowym jednostkom samorządu terytorialnego odpowiednich środków finansowych adekwatnych do realizowanych przez nie zadań. Celem pracy jest analiza modelu finansowania gminy ze szczególnym ukazaniem dochodów własnych jako źródeł finansowania wydatków gminy, na kształtowanie których mają wpływ działania władz lokalnych. Ponadto analiza obejmuje zewnętrzne źródła zasilania finansowego gminy. Przedstawiono także nowe źródła dochodów pochodzące z funduszy unijnych. Zwrócono szczególną uwagę na sposób kształtowania się dochodów własnych, które są miarą samodzielności i samowystarczalności finansowej gmin. Przedstawiono wpływ zasilania finansowego z budżetu państwa w postaci subwencji i dotacji. Wskazano konsekwencje stosowania przez organy gminy uprawnień podatkowych w odniesieniu do podatków i opłat lokalnych. Dokonano analizy wskaźnikowej gospodarki finansowej gminy w oparciu o niektóre wskaźniki zaczerpnięte z analizy finansowej przedsiębiorstwa oraz przedstawiono wnioski dotyczące zmian istniejącego systemu finansów samorządowych.