Abstract:
Ideą systemu komunistycznego było stworzenie społeczeństwa o właściwym dla
komunizmu profilu światopoglądowym, uodpornionym na wszelkie wątpliwości.
Niezbędnym do tego narzędziem była prasa – sprawowanie nad nią kontroli przekładało
się na kształtowanie opinii publicznej. Cenzura i autocenzura formułowały odpowiedzi
na wszelkie pytania. Źródłem informacji stała się Polska Zjednoczona Partia Robotnicza,
a językiem prasowym partyjna nowomowa.
Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy z nich analizuje przebieg debaty
nad Tezami X Plenum KC PZPR, proces kształtowania się idei rozmów okrągłostołowych
i wyniki, jakie przyniosło porozumienie władz z „Solidarnością”. Rozdział drugi
przedstawia przebieg kampanii wyborczej 1989 roku uzupełniony sposobem, w jaki
badane gazety wspierały dane ugrupowania polityczne i starały się wpłynąć na wyniki
wyborczej rywalizacji. Rozdział trzeci stanowi prezentację konsekwencji wyników
czerwcowych wyborów i rosnący wpływ prasy opozycyjnej na ówczesne wydarzenia
polityczne, czego przykładem był m.in. artykuł Adama Michnika "Wasz prezydent, nasz
premier". Spójny i szeroki opis wybranych wydarzeń oparty jedynie na materiałach
prasowych nie dawałby pełnego obrazu pierwszej połowy 1989 roku. Niezbędne
okazało się korzystanie z dostępnych dokumentów PZPR i opracowań historycznych.
Stanowią one podstawę tła historycznego dla badania zawartego w tej pracy.