Abstract:
Niniejsza praca ma na celu przedstawienie pozycji finansowej
Polski w budżecie Unii Europejskiej w pierwszych latach członkostwa we Wspólnocie,
a także jej pozycji na tle Nowej Perspektywy Finansowej na lata 2007-2013. Praca
składa się z czterech rozdziałów.
Pierwszy rozdział przedstawia genezę budżetu ogólnego Unii Europejskiej, tj.
proces przechodzenia od budżetowania działalności trzech Wspólnot do jednolitych
wspólnych ram finansowych. W części tej scharakteryzowano również zasady jego
uchwalania i funkcjonowania w warunkach reformowania wspólnej polityki regionalnej
i strukturalnej oraz będące konsekwencją zmian priorytetów różne proporcje tak
tytułów wydatków, jak i źródeł ich finansowania.
Drugi rozdział ukazuje pozycję Polski jako beneficjenta netto względem
budżetu UE w latach 2004-2006, a także wielkość transferów pieniężnych
przekazywanych w ramach funduszy strukturalnych z budżetu UE do Polski, sposób ich wykorzystania oraz zobowiązania wynikające z członkostwa Polski wobec UE, stąd
odniesiono się do struktury i wielkości polskiej składki członkowskiej oraz ustalonych
obligatoryjnych pozostałych płatności.
Rozdział trzeci prezentuje ogólne założenia i strukturę Nowej Perspektywy
Finansowej Wspólnoty Europejskiej, która obowiązuje w latach 2007-2013 oraz
formułuje przewidywania w zakresie pozycji finansowej Polski w tym wieloletnim
budżecie.
W ostatnim, czwartym rozdziale, zostały przedstawione problemy związane z
wykorzystaniem funduszy strukturalnych w Polsce w latach 2004-2006 przez
potencjalnych beneficjentów, co jest istotnym zagrożeniem dla urzeczywistnienia
dodatniej pozycji netto Polski w tym budżecie jeśli nie zostaną wyciągnięte
odpowiednie wnioski i zlikwidowane mankamenty tak natury biurokratycznej, jak i
finansowej, a nawet w strefie mentalności potencjalnych beneficjentów.
Niniejsza praca powstała na podstawie danych i informacji publikowanych przez
polskie i zagraniczne ministerstwa, urzędy centralne i instytuty badawcze. W
opracowaniu została wykorzystana literatura przedmiotowa dotycząca problematyki
Unii Europejskiej oraz materiały, które w dużej mierze zostały pozyskane drogą
internetową jako najszybsze źródło dostępu do uzyskania najświeższych danych
dotyczących członkostwa Polski w Unii Europejskiej, dzięki czemu praca ta odnosi się
do aktualnych i istotnych aspektów analizowanych kwestii. W przeciągu dwóch lat członkostwa we Wspólnocie Polska zdecydowanie
więcej wyciągnęła korzyści z przystąpienia niż doświadczyła strat. Poprawa jakości
życia nie mogła nastąpić z dnia na dzień ale proces integracji nadal postępuje, więc
można się spodziewać kolejnych korzyści. Nieuniknione są także koszty, ale jak wynika
z powyższych przykładów już teraz Polska otrzymuje od Unii więcej niż sama wpłaca.
