Między polityką a proceduralizacją - analiza Traktatu Konstytucyjnego

Abstract

Opinie na temat zawartości i przesłania dokumentu są bardzo podzielone, a dyskusja toczy się na kilku płaszczyznach i dotyka wielu problemowych obszarów. Najistotniejszy z nich wydaje się dotyczyć zmian instytucjonalnych i koncentracji władzy, a tym samym faktycznego kierunku, w którym Traktat Konstytucyjny prowadzi Unię Europejską. W niniejszej pracy analiza obejmować będzie problem przechodzenia ciężaru decyzyjnego między poziomem narodowym a ponadnarodowym oraz relacji na linii polityka - proceduralizacja. Rozdział pierwszy pracy stanowi przegląd polskich dyskusji na temat Traktatu Konstytucyjnego. Przedstawione zostaje tu polskie stanowisko rządowe oraz opinie klasy politycznej o projekcie Konwentu. Analizie poddano także wszelkie głosy eksperckie i publicystyczne, które stały się istotną częścią polskiej debaty nad Traktatem. Zdecydowana uwaga zwrócona zostaje natomiast na dwa szczególne aspekty, które stają się dalszym trzonem pracy: proces podejmowania decyzji w Radzie Europejskiej i Radzie Ministrów oraz problem proceduralizacji. Ostatnia z wymienionych kwestii jest podstawą drugiego rozdziału pracy, badającego wpływ i wagę procesu proceduralizacji na podejmowane w Unii decyzje. Analiza dotyka tym samym całego wymiaru ponadnarodowego wraz z instytucjami nierozerwalnie z nim związanymi: Komisją Europejską, Parlamentem Europejskim i Trybunałem Sprawiedliwości. Traktat Konstytucyjny staje się tu także bazą do badania roli poziomu wspólnotowego w obszarach szczególnych UE: wzmocnionej współpracy, wspólnej polityce zagranicznej i bezpieczeństwa oraz przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Autor pracy koncentruje się z też na procesie podejmowania decyzji już na szczeblu międzyrządowym. Analizowany jest tu jego faktyczny wpływ na przyjmowane akty prawne, a więc w szczególności prerogatywy, w które usposabiane są na mocy Traktatu Konstytucyjnego Rada Europejska i Rada Ministrów. Badany jest ponadto wpływ tych instytucji na prowadzenie przez Unię polityki w wymienionych wyżej obszarach szczególnych oraz faktyczny ciężar gatunkowy określonych systemów głosowań w ramach szczebla międzyrządowego. Głównym celem niniejszej pracy jest natomiast odpowiedź na pytanie o najważniejsze przemiany dokonywane przez projekt Traktatu Konstytucyjnego oraz o rzeczywiste usytuowanie jądra sterowności kierującego procesami w Unii Europejskiej