Metody kalkulacji kosztu kapitału własnego dla małych i średnich przedsiębiorstw

Abstract

Większość przedsiębiorstw i inwestorów myśli o potencjalnym zwrocie z inwestycji, ale jednocześnie nie zapomina o ponoszonym ryzyku. Duże firmy, banki, fundusze inwestycyjne przed podjęciem decyzji określają, jaka musi być minimalna rekompensata za ponoszone ryzyko w zamian za dofinansowanie projektu własnymi środkami. W tym celu bardzo często wykorzystywany jest koszt kapitału własnego. Koszt ten nie jest kategorią księgową, a bardziej abstrakcyjną. Nie istnieje jedna właściwa metoda kalkulacji kosztu kapitału własnego, co więcej nie istnieje nawet jeden określony koszt kapitału własnego dla danej inwestycji, gdyż zależy to chociażby od postawy, oczekiwań czy tez skłonności do ryzyka inwestora. Tematyka pracy odnosi się do firm małych i średnich, a głównym jej celem jest ustalenie metod kalkulacji kosztu kapitału własnego właściwych dla firm sektora MSP. Małe i średnie przedsiębiorstwa różnią się zasadniczo od firm dużych. Jedną z najistotniejszych różnic jest kwestia kapitału własnego – w dużych firmach specjaliści zarządzają powierzonym kapitałem akcjonariuszy, w małych firmach właściciele sami inwestują i prowadzą działalność gospodarczą. Założono hipotezę, że istnieją duże ograniczenia dla implementacji tych metod w firmach sektora MSP. Dla weryfikacji hipotezy przedstawiono założenia teoretyczne metod, które mogą być wykorzystane w małych i średnich przedsiębiorstwach. Metody te bazują na danych historycznych oraz prognozach, są wyliczane według ściśle określonych procedur lub niosą ze sobą dużą dozę subiektywizmu. Pięć z opisywanych metod było znanych i prawdopodobnie stosowanych już wcześniej, natomiast jedna metoda – szacunku ryzyka – jest metodą autorską. Badania przeprowadzone na małych i średnich firmach weryfikują postawione hipotezy badawcze, które zakładają także, że małe i średnie firmy nie szacują aktualnie kosztu kapitału własnego posiadając informacje konieczne dla kalkulacji tego kosztu. Pozwalają także odpowiedzieć na pytanie jak dalece przedstawione metody mogą sprawdzić się w praktycznej działalności przedsiębiorstw.