Analiza efektywności funkcjonowania samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej na przykładzie lecznictwa stacjonarnego w województwie małopolskim

Abstract

Realizowany proces reform społecznych w naszym kraju tworzy też nowe uwarunkowania prawno – organizacyjne dla funkcjonowania systemu ochrony zdrowia. Wprowadzony w 1999 roku system powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego rozdzielił funkcje płatnika i właściciela zakładów opieki zdrowotnej. Podstawowym założeniem przeobrażającego się systemu jest funkcjonowanie wielu podmiotów na tworzącym się rynku usług medycznych oraz ich równy dostęp do środków publicznych. Podstawą realizacji świadczeń zdrowotnych są umowy na ich udzielanie, zawierane pomiędzy dysponentem środków finansowych tj. Narodowym Funduszem Zdrowia a podmiotami zdolnymi do ich wykonywania. Finansowanie opieki zdrowotnej ze środków publicznych w większości państw na świecie jest gwarantowane przez konstytucję /Hiszpania, Portugalia, Włochy, Polska/ lub inne ustawy /USA, Kanada, Niemcy, Francja/ co pociąga za sobą określone zwykle wysokie koszty jej funkcjonowania. Problemy z finansowaniem ochrony zdrowia dotyczą także krajów zamożnych – wynika to z funkcjonującej w sferze gospodarki tzw. zasady ograniczoności zasobów. Powstające nowe zasady finansowania ochrony zdrowia stwarzają konieczność podejmowania ukierunkowanych zmian systemowych i organizacyjnych oraz nowego efektywnego gospodarowania posiadanymi zasobami zgodnie z potrzebami ludności i zasadami rynkowymi. Zmiana zasad finansowania zakładów opieki zdrowotnej wpłynęła na wzrost znaczenia takich pojęć jak: jakość, efektywność działania, racjonalizacja kosztów. Tak duża zmiana systemowa wymaga również wprowadzenia nowych instrumentów zarządzania, które pozwolą uzyskiwać, gromadzić i przetwarzać niezbędne dla zarządzających informacje. Jednym z takich instrumentów jest nowoczesny rachunek kosztów, dający informacje zarówno o całkowitych kosztach działalności jednostek jak i o kosztach jednostkowych świadczonych usług zdrowotnych. Metodologia ewidencjonowania i rozliczania kosztów w zakładach opieki zdrowotnej została wskazana w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, które nakłada obowiązek prowadzenia pełnego rachunku kosztów świadczeń zdrowotnych oraz określa zasady i konstrukcję systemu rachunku kosztów. W pracy została podjęta tematyka procesu zmian systemowych w ochronie zdrowia oraz przedstawiono istotę i rolę rachunku kosztów w zarządzaniu jednostkami służby zdrowia. Celem pracy była analiza efektywności zarządzania samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej w oparciu o rachunek kosztów. Przedmiotem przeprowadzonej analizy są koszty prowadzenia działalności gospodarczej, które wymagają zaangażowania określonych zasobów ludzkich, rzeczowych i finansowych.