Porozumienia kartelowe w Polsce - przyczyny powstania, sposób funkcjonowania oraz skutki dla rynku na przykładzie kartelu cementowego

Abstract

Kartele jako porozumienia bezwzględnie zakazane przez polskie Prawo Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Prawo Unijne, posiadają wiele praktyk, które mają doskonałe odzwierciedlenie zarówno w przepisach jak i w praktyce. Wspólnotowe prawo stosowane przez wszystkie państwa członkowskie określa zasady postępowania oraz egzekwowania działań rynkowych naruszających sprawiedliwą konkurencję. W tym celu wydzielono wiele płaszczyzn oraz obszarów na których działania usprawniające politykę konkurencyjną, mają szanse powodzenia. Głównym celem pracy była kompleksowa analiza przyczyn zawiązywania, mechanizmów funkcjonowania oraz skutków oddziaływania na rynek porozumień kartelowych. Do analizy został wybrany jeden z karteli, które zostały wykryte w Polsce – kartel cementowy. Do przeprowadzenia badania wykorzystano metody wyznaczania rynku właściwego, produktowego, geograficznego oraz czasowego, co pozwoliło na interpretację czynników zachodzących na rynku. Dzięki tej technice możliwe było ustalenie udziałów w rynku poszczególnych podmiotów kartelu oraz określenia ich pozycji rynkowej, co w dużej mierze przesądzało o jasności rezultatów badania. Analizy pozwoliły jasno przedstawić działania kartelu, praktyk stosowanych przez jego uczestników, a przede wszystkim następstwa jakie wywarło jego funkcjonowanie na handel krajowy oraz międzynarodowy. Z powodu istnienia kartelu przez tak długi okres, negatywne zmiany na rynkach produktu, nieruchomości oraz branży budowlanej będę długo odczuwalne. Ze względu na wymiar szkód, powstałych w skutek porozumienia, szkody te nie będą dokładnie mierzalne.

Cartels as agreements absolutely forbidden by the Polish and European Union law, have a lot of practice, which have an excellent reflection both in government regulations and in practice. The Community law followed by all the Member States defines the proceedings rules and enforcing the code of forbidden proceedings on the market. For that purpose, the market was divided into many areas in order to streamline competitive politics. Methods, which were used to make such research were: appointing relevant, product, geographical and temporary market. It allows to make interpretation of factors, which occurred on the market. The technique gives the possibility to establish market shares and market position of each subject. Analyses allowed to describe cartel’s effects, which were applied by its participants and showed results on the domestic and international trade. Because of the prolonged existence period of the forbidden agreement through a long period, the changes on the product market, constructing industry, real estate market will be perceptible for a long term. The effects of enormous dimension of the damages on the market will be not exactly measurable.