Abstract:
Celem pracy jest ukazanie problemów grup, które nie potrafią samodzielnie uporać się z problemami funkcjonowania w społeczeństwie oraz roli pracowników socjalnych w procesie ekskluzji społecznej jednostek. Jako przykład przedstawiono działalność służb Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Dąbrowie Tarnowskiej. W pierwszym rozdziale podjęto próbę wyjaśnienia znaczenia ekskluzji społecznej oraz poddano analizie czynniki warunkujące proces wykluczenia, kategorie jednostek wykluczonych oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym w Polsce jak również obszary życia w których ma to miejsce. Rozdział drugi został poświęcony znaczeniu polityki społecznej w rozwiązywaniu problemu marginalizacji. Rozdział trzeci odnosi się do działań w badanej gminie na rzecz osób zmarginalizowanych. Ukazano grupy społeczne najbardziej wykluczone społecznie na terenie Gminy Dąbrowa Tarnowska oraz zakres udzielonej im pomocy socjalnej. Podjęto również próbę ukazania problemów gminy na tle powiatu i województwa. Z kolei w rozdziale czwartym ukazano sylwetkę pracownika socjalnego, jego zadania oraz narzędzia pracy. Analizie poddano opinie pracowników socjalnych na temat działań prowadzonych w gminie, mających na celu zwiększenie skuteczności pomocy społecznej oraz ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego. W pracy poddano weryfikacji hipotezę: pracownik socjalny swoją pracą i służbą człowiekowi pomaga przezwyciężyć trudności życia codziennego. Będąc reprezentantem społeczności i zarazem osobą odpowiedzialną za drugiego człowieka, ma on do wypełnienia swoistego rodzaju misję – jest bezpośrednim wykonawcą polityki społecznej państwa i pomocy dedykowanej zmarginalizowanym. W pracy została wykorzystana dostępna literatura naukowa, źródła prawne, materiały z portali internetowych oraz dane uzyskane z urzędów instytucji państwowych.
