Abstract:
Niniejsza praca przedstawia problem wprowadzenia obowiązku wizowego dla obywateli rosyjskich, przez wstępujące do Unii Europejskiej Polskę i Litwę. Kwestia wiz została przedstawiona w relacjach Unia-Rosja, z uwzględnieniem stanowisk Polski i Litwy. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwsza część poświęcona jest historii Kaliningradu oraz obecnej sytuacji w Obwodzie Kaliningradzkim w przededniu rozszerzenia Unii Europejskiej o państwa Europy środkowowschodniej. Przedstawiony został zarys najważniejszych problemów społeczno-gospodarczych, z którymi boryka się Obwód. W dalszej części rozdziału, opisana została geneza zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych Unii Europejskiej, czyli etapy tworzenia prawa Schengen wraz z obecnym jego stanem. Ważna dla późniejszych rozważań jest część poświęcona polityce wizowej UE, prowadzonej w ramach Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych. Rozdział II dotyczy wzajemnych stosunków Unii Europejskiej i Federacji Rosyjskiej, przedstawionych w ujęciu przekrojowym, z uwzględnieniem najważniejszych etapów, układów i porozumień stanowiących podstaw´ wzajemnej współpracy. Rozdział III, ostatni, skupia się natomiast wyłącznie na problemie wprowadzenia reżimu wizowego dla Rosjan po wstąpieniu Polski i Litwy do Unii Europejskiej. Niniejsza praca została oparta głównie o raporty i analizy polskich ośrodków naukowo-badawczych, w tym Ośrodka Studiów Wschodnich, Instytutu Spraw Publicznych, Centrum Stosunków Międzynarodowych, Fundacji im. Stefana Batorego, a także o Biuletyn Towarzystwa Naukowego i Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. Ponadto, do bieżącej oceny sytuacji posłużyły czasopisma i gazety, w tym przede wszystkim „Rzeczpospolita”, „Wspólnoty Europejskie” oraz „Unia Europejska”. Źródłem informacji były także polskie internetowe strony rządowe, m.in. Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, a także strony internetowe Unii Europejskiej.
