Samoocena a skłonność do podejmowania zachowań ryzykownych u młodzieży

Abstract

Celem niniejszej pracy jest ukazanie powiązań miedzy samooceną a skłonnością do podejmowania zachowań ryzykownych u młodzieży. W badaniach przyjęto ogólną hipotezę, że istnieje związek między ogólnym poziomem samooceny a skłonnością do podejmowania zachowań ryzykownych przez młodzież. Założono ponadto, że zachodzą istotne korelacje między skłonnością do podejmowania zachowań ryzykownych a poszczególnymi komponentami samooceny. Przyjęto też, że występują różnice w zakresie ogólnego poziomu samooceny i poszczególnych jej komponentów u osób o wysokim i o niskim nasileniu skłonności do podejmowania zachowań ryzykownych. Przedstawiony projekt badawczy został zrealizowany przy użyciu Wielowymiarowego Kwestionariusza Samooceny MSEI J. O’Briena i S. Epsteina oraz Testu Zachowań Ryzykownych TZR R. Studenskiego. W badaniu wzięło udział 260 uczniów szkół ponadgimnazjalnych (130 dziewcząt i 130 chłopców) w wieku od 16 do 19 lat. Wyniki przeprowadzonych badań pozwalają na wyciągnięcie następujących wniosków. Nie stwierdzono istotnych związków między ogólnym poziomem samooceny a skłonnością do podejmowania zachowań ryzykownych u młodzieży. Dowiedziono, że skłonność do podejmowania zachowań ryzykownych koreluje dodatnio z witalnością i zdolnościami przywódczymi, natomiast ujemnie z poczuciem bycia kochanym, samokontrolą i samoakceptacją moralną. Stwierdzono istotne różnice w zakresie poczucia bycia kochanym, zdolności przywódczych, samokontroli, samoakceptacji moralnej, witalności oraz obronnego wzmacniania samooceny u osób o wysokim i o niskim nasileniu skłonności do podejmowania zachowań ryzykownych.

The aim of this paper is to show relation between self-esteem and tendency to taking risky behaviors among the youth. The study assumed the general hypothesis which said that there is connection between global self-esteem and tendency to taking risky behavior by adolescents. Moreover, it was assumed that there are significant correlations between tendency to taking risky behaviors and various components of self-esteem. It was also assumed that there are differences in global self-esteem and its individual components in groups with high and low intensity of tendency to taking risky behavior. Study included in the thesis was conducted with Multidemensional Self-Esteem Inventory by J. O’Brien and S. Epstein and the Risky Behavior Scale TZR by R. Studenski. The study involved 260 high school students (130 girls and 130 boys) aged from 16 to 19 years. Results of the study give the possibility to determinate following final conclusions. There were no significant connections between global self-esteem and tendency to taking risky behaviors among the youth. It has been proved that the tendency to taking risky behaviors correlates positively with vitality and leadership skills, and it correlates negatively with lovability, self-control and moral self-approval. There were significant differences in the sense of being loved, leadership skills, self-control, moral self-approval, vitality and defensive self-enhancement in individuals with high and low intensity of tendency to taking risky behavior.