Gospodarka odpadami jako element ochrony środowiska naturalnego w Polsce na przykładzie województwa małopolskiego

Abstract

Celem niniejszej pracy jest ukazanie problemu zagospodarowania odpadów jako palącej kwestii gospodarczej i ekologicznej, a w tym kontekście aktualnego stanu gospodarki poszczególnymi rodzajami odpadów w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem województwa małopolskiego. Praca zawiera cele i zasady oraz podstawy prawne ekologicznej gospodarki odpadami, istotne informacje dotyczące charakterystyki rodzajów i właściwości odpadów, jak również ogólny przegląd wybranych instrumentów finansowych gospodarki odpadami. Przedstawiono również przykłady kompleksowej gospodarki odpadami w wybranych krajach Europy i świata i poddano ocenie gospodarkę odpadową w Polsce na ich tle. W opracowaniu podjęto próbę weryfikacji hipotezy, która brzmi następująco: w przypadku odpadów jedynie budowa zintegrowanego systemu ich zagospodarowania zapewni z jednej strony wysoką jakość środowiska naturalnego, a z drugiej - zwiększy efektywność wydatkowanych środków na ochronę środowiska, a tym samym przyniesie wymierny efekt ekonomiczny. Realizacji celów, które określono powyżej, służy struktura pracy. W rozdziale pierwszym omówiono determinanty polityki ekologicznej i system środków służących realizacji jej celów, określono podstawowe funkcje i zasady prawa ochrony środowiska, oraz przedstawiono aspekty społeczne, biologiczne i ekonomiczne ochrony środowiska. W rozdziale drugim dokonano klasyfikacji poszczególnych rodzajów odpadów według odpowiednich kryteriów, omówiono również szczegółowo system ustawodawstwa polskiego w zakresie gospodarowania odpadami. W rozdziale trzecim zostały zawarte informacje o wpływie odpadów na środowisko naturalne i zdrowie człowieka, w dalszej części przedstawiono praktykę gospodarowania odpadami w Polsce i dokonano analizy porównawczej z działaniami wybranych krajów europejskich i świata w tej dziedzinie. Ostatni punkt rozdziału przedstawia charakterystykę wybranych instrumentów finansowo-prawnych w zakresie ochrony środowiska i gospodarki odpadami w Polsce. W rozdziale czwartym przedstawiono charakterystykę województwa małopolskiego w aspekcie środowiskowym, omówiono założenia i priorytety polityki ekologicznej województwa wynikające z analizy SWOT, przeprowadzonej pod kątem problemów ochrony środowiska. W dalszej części rozdziału przedstawiono sposób wdrażania Programu Ochrony Środowiska w województwie i potrzeby finansowe związane z jego realizacją. Ostatni, piąty rozdział w całości został poświęcony gospodarce odpadami w województwie małopolskim. Dokonano tu identyfikacji problemów związanych z gospodarką odpadami, przedstawiono rodzaje i ilości zebranych odpadów i sposoby ich zagospodarowania, omówiono w sposób szczegółowy wytyczne Planu Gospodarki Odpadami, oraz sposób finansowania zadań związanych z gospodarką odpadami w województwie. W trakcie pisania niniejszej pracy wykorzystano polskojęzyczną literaturę przedmiotu, akty prawne, analizy, statystyki i raporty branżowe oraz materiały uzyskane za pośrednictwem sieci Internet. Zakres czasowy pracy obejmuje lata 2001-2008.