Wpływ niżu demograficznego na finansowanie zadań oświatowych w Jednostkach Samorządu Terytorialnego na przykładzie gminy Muszyna w latach 2009-2012

Abstract

Zmiany demograficzne, podobnie jak zmiany klimatyczne, czy technologiczne, są dziś jednym z największych wyzwań stojących przed rozwijającymi się społeczeństwami. Utrzymujący się niż demograficzny ma znaczący wpływ na realizację zadań oświatowych w Jednostkach Samorządu Terytorialnego. Badania, dowodzące temu stwierdzeniu zostały przeprowadzone w przedszkolach, szkołach podstawowych i gimnazjach w latach 2009-2012 na terenie Miasta i Gminy Uzdrowiskowej Muszyna przy zastosowaniu metody badawczej takiej jak analiza dokumentów źródłowych. Na ich podstawie jednoznacznie wynika, iż niż demograficzny a właściwie konsekwencje jakie za sobą pociąga bez wątpienia mają wpływ na sposób finansowania zadań oświatowych w gminach. Niewystarczająca subwencja oświatowa, rosnące koszty utrzymania szkół, obowiązki wynikające z Karty Nauczyciela oraz ogrom zadań w stosunku do przekazywanych środków finansowych powodują znaczne problemy finansowe polskich gmin, dlatego też są one zmuszone wykorzystywać dostępne mechanizmy prawe, tak aby mogły w sposób najbardziej optymalny a zarazem ekonomiczny realizować politykę oświatową na swoim terenie. Restrukturyzacja sieci szkół jaka została dokonana na terenie Miasta i Gminy Muszyna była nieunikniona, niewątpliwie przyczynił się do tego utrzymujący się niż demograficzny i ograniczone środki finansowe, jednak dzięki zastosowaniu alternatywnych rozwiązań uniknięto likwidacji szkół, utratę pracy przez nauczycieli, a gminie pozwoliło to uzyskać zakładane oszczędności.

Demographic changes, like climatic changes, whether technological, are nowadays one of the greatest challenges that developing societies are facing. Unchanged demographical depression has a significant influence on the realization of educational tasks in Units of the Local Government. Research, confirming this statement, were carried out in nursery schools, primary and secondary schools in years 2009 – 2012 on the area of the City and the Spa-Commune Muszyna, using researching method such as the analysis of source documents. On the basis of them, it follows unequivocally that demographic depression or actually its consequences have impact on the way of financing educational tasks in communes. The insufficient educational subsidy, growing cost of living of schools, duties resulting from the Card of the Teacher and the immensity of tasks in relation to transferred financial means cause considerable financial questions of Polish communes. That's why they are forced to use available right mechanisms, so they can realize educational policy at their ground in the most optimum and economic way. The restructuring of the network of schools which was made on the area of the City and the Commune Muszyna was unavoidable. Undoubtedly, demographic depression and limited funds contributed to this state of affairs. However, thanks to the use of alternative solutions the schools’ liquidation and teachers’ job loss were avoided and what’s more, commune could obtain predicted savings.