Patologie w organizacji i zarządzaniu. Wypalenie zawodowe na przykładzie nauczycieli

Abstract

Celem niniejszej pracy jest przybliżenie zjawiska wypalenia zawodowego. Fenomen ten jest bardzo młodym przedmiotem badań, mimo to zajął już znaczące miejsce w literaturze z zakresu psychologii i zarządzania. W rozdziale pierwszym przyjrzymy się organizacji oraz zarządzaniu. Zdefiniujemy oba terminy, co pomoże uświadomić rolę jaką odgrywa ich prawidłowe wykorzystywanie. Następnie przejdziemy do opisania tego, jak powinna działać prawidłowo organizacja, a także wyjaśnienia tego, że aby przedsiębiorstwo realizowało swoje cele musi być wykonywana praca, czyli ogół powierzonych zadań przez zatrudnionych w nim ludzi. Dokonamy analizy pracy oraz przedstawimy jej wartość dla wykonującej ją jednostki. Zapoznamy się także z problemem organizacyjnym, jakim jest obciążenie pracą, co pomoże nam w trafniejszym zrozumieniu zjawiska wypalenia zawodowego. W rozdziale drugim zajmiemy się zjawiskiem wypalenia. Zapoznamy się z historią samego pojęcia oraz podamy kilka definicji rozpowszechnionych w piśmiennictwie naukowym. Wymienimy kilka ważniejszych koncepcji wypalenia oraz przeanalizujemy różnice, które się w nich pojawiają. W rozdziale trzecim zaprezentujemy zjawisko wypalenia w zawodach, W których praca z ludźmi wymaga dużego zaangażowania emocjonalnego. Skupimy się tutaj szczególnie na pracy nauczyciela. W czwartym, a zarazem ostatnim rozdziale przedstawimy empiryczną część pracy. Opiszemy w nim badania przeprowadzone na nauczycielach w dębickich szkołach średnich. Całość zakończymy wnioskami wynikającymi z części teoretycznej jak i z przeprowadzonych badań. Zweryfikujemy postawioną hipotezę i odpowiemy na postawione pytania szczegółowe wynikające z hipotezy głównej.