Kształtowanie się europejskiej wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa w okresie powojennym ze szczególnym uwzględnieniem planu Plevena

Abstract

Praca obejmuje problemy integracji europejskiej w aspekcie politycznym, w tym polityki obronnej, ze szczególnym uwzględnieniem polityki zagranicznej i bezpieczeństwa według porządku chronologicznego. Zagadnienia, zostały podzielone na cztery podstawowe rozdziały. Rozdział pierwszy poświęcono ogólnej charakterystyce idei integracyjnych w Europie. Na początku omówiono większość ważnych idei pojawiających się w Europie do roku 1945, zarówno tych, które zakładały idee zjednoczeniowe wprowadzane za pomocą siły militarnej, jak również te wprowadzane pokojowo. Idee te przedstawiane były przede wszystkim przez wybitnych pisarzy, filozofów czy polityków. Celem jest pokazanie, że idea Unii nie jest nowością, a wiele pomysłów i projektów przedstawianych po II wojnie światowej bierze swój początek w dużo wcześniejszym okresie. Ostatnią część pierwszego rozdziału poświęcono charakterystyce nurtów politycznych, w wyniku, których, kształtuje się proces integracji w Europie. Rozdział drugi traktuje o kontekście, czyli o sytuacji międzynarodowej, w ramach której został zgłoszony Plan Plevena. W rozdziale tym zajęto się przyczynami i procesem powstawania Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Dużą część drugiego rozdziału poświęcono sytuacji politycznej, jaka panowała w obozie aliantów pod koniec II wojny światowej i zaraz po jej zakończeniu. W rozdziale trzecim zajęto się już samym Planem Plevena i powołaniem na jego podstawie Europejskiej Wspólnoty Obronnej oraz Europejskiej Wspólnoty Politycznej. Dość szczegółowo zajęto się planami remilitaryzacji Niemiec, ściśle związanymi z Planem Plevena. Przedstawiono proces przebiegu prac nad nowymi wspólnotami, stanowiska poszczególnych krajów Europy Zachodniej oraz ich interesy związane z projektem EWO i EWP. Rozdział ten w swojej końcowej części, pokazuje jak zaczęły rozchodzić się drogi europejskiej integracji politycznej i militarnej. Pokazuje, jak brak akceptacji dla EWO i EWS na 50 lat zahamował proces integracji wojskowej oraz poważnie utrudnił proces integracji politycznej. Tematem rozdziału czwartego jest Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej, jako forma ziszczenia w przyszłości marzenia o pełnej integracji politycznej i wojskowej, szczególnie w dziedzinie wspólnej obrony. W rozdziale tym przedstawiono drogę, którą musiała przejść wspólnota europejska w dziedzinie integracji politycznej od Europejskiej Współpracy Politycznej przez Unię Zachodnioeuropejską, aż do powstania Europejskiej Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa i włączenia w jej ramy Europejskiej Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Praca jest próbą przedstawienia integracji politycznej krajów Europy w kontekście powiązań oraz tarć między sojusznikami, jakimi są Stany Zjednoczone, jak i przeciwnikami, jakimi jeszcze do niedawna były kraje bloku wschodniego. Dzisiaj te relacje uległy zmianie. Wrogami integracji europejskiej, stały się bowiem teraz np. problemy zewnętrzne, zorganizowana przestępczość, międzynarodowy terroryzm.