Budżet jako narzędzie zarządzania finansami jednostki samorządu terytorialnego (na przykładzie Miasta Nowego Sącza)

Abstract

Rosnący zakres zadań realizowanych przez gminy (miasta) i ograniczone zasoby finansowe jakimi one dysponują wiążą się z poszukiwaniem innowacyjnych rozwiązań w zakresie pozyskiwania dochodów oraz ich podziału na wykonanie zadań gminy (miasta), ze szczególnym naciskiem na ich właściwe gospodarowanie. Reformy administracji publicznej przeprowadzane w ostatnim czasie zmieniają orientację zarządzania organizacjami publicznymi. Na chwilę obecną celem funkcjonowania tych organizacji zaczyna być coraz częściej osiąganie skutecznych wyników pod względem ekonomicznym i społecznym, z równoczesnym odchodzeniem od nastawienia na nakłady. W związku z powyższym zmianie uległy także kryteria oceny funkcjonowania instytucji publicznych. Coraz bardziej nabierają na znaczeniu rezultaty uzyskiwane z poniesionych nakładów i to one zaczynają być podstawowymi miernikami oceny działalności tych organizacji. To przekształcenie orientacji gospodarowania wymagało wdrożenie menedżerskich technik i metod zarządzania działalnością jak również zasobami finansowymi organizacji publicznych. Zarządzanie, w odróżnieniu od administracji, jest definicją, która kryje w sobie aktywność i kreatywność. Dotychczasowa polityka świadczy o tym, że w przypadku procesów kierowania gospodarczego w samorządzie terytorialnym rzadziej mamy do czynienia z systemem zarządzania, niż z administrowaniem. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie roli i znaczenia budżetu obejmującego dochody i wydatki miast na prawach powiatu. Jednym z najważniejszych kryteriów powodzenia reformy samorządowej jest zapewnienie jednostkom samorządu terytorialnego odpowiednich podstaw finansowych koniecznych do właściwego wykonywania zadań.