Analiza ryzyka bazy jako głównego problemu przy konstruowaniu strategii zabezpieczających pozycje walutowe; na przykładzie kontraktu futures na kurs USD

Abstract

Po 1990 roku w polskiej gospodarce zapanowały nowe realia. Gospodarka z centralnie planowanej zmieniła się w typowa gospodarkę rynkową. Pojawiło się również wiele przedsiębiorstw zajmujących się ekportem i importem towarów. Taka wymiana z zagranicą wiąże się z uzyskiwaniem dochodów, bądź też ponoszeniem kosztów w walutach obcych. Z tego powodu zyski przedsiębiorstw zostały uzależnione od kursów walutowych walut krajów partnerskich. Można było wiele zyskać lub tez wiele stracić. Wszystko zależało i nadal zależy od kursu wymiany polskiej złotówki na walutę obcą. O ile na początku polskiego kapitalizmu kurs naszej waluty był sztywny, utrzymywany na określonym poziomie i sytuacja przedsiębiorców dokonujących wymiany międzynarodowej, była w miarę stabilna, to najgorsze miało nastąpić później. Stopniowo władze polskie uwalniały kurs złotówki. Kolejnym krokiem w tym kierunku było zastosowanie kursów kierowanych. Polegało to na tym, że były ustalone dwa pułapy: dolny i górny, i w tym zakresie kurs złotówki podlegał prawom popytu i podaży. Natomiast jeśli kurs zaczynał np. przekraczać górny poziom to Narodowy Bank Polski dokonywał dewaluacji złotówki, czyli jej osłabienia, zaś w przypadku odwrotnym stosowano aprecjację, czyli podnoszenie wartości polskiej waluty. W tej sytuacji także możliwe scenariusze zdarzeń były w pewnym stopniu do przewidzenia, gdyż znane były zarówno dolna jak i górna granica kursu polskiej waluty. Następnym krokiem było całkowite uwolnienie kursu złotówki i poddanie go grze popytu i podaży. Od tego zaczęły się problemy polskich przedsiębiorców dokonujących wymiany międzynarodowej. Kursy walut stały się całkowicie nieprzewidywalne. Dodatkowo wysokie stopy procentowe w naszym kraju powodowały napływ walut obcych do Polski, które wymieniane na naszym rynku stawały się tańsze. Spowodowane to było nadwyżką podaży tych walut nad popytem na nie. Uzasadnione zatem wydaje się być stosowanie przez przedsiębiorców stosowanie strategii zabezpieczających przed ryzykiem kursowym. Istnieją rożne drogi do osiągnięcia tego celu. Niniejsza praca przedstawia jeden z nich, a mianowicie wykorzystanie do tego celu walutowych kontraktów futures notowanych na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W pracy tej analiza została przeprowadzona z wykorzystaniem kontraktów na kurs dolara amerykańskiego. Praca ta przedstawia wszystkie zagadnienia związane z tym tematem, ze szczególnym akcentem na ryzyko bazy, które inwestor podejmuje w zamian za to, że pozbywa się ryzyka kursowego.