Postawy rodzicielskie w percepcji młodzieży osamotnionej

Abstract

Osamotnienie jest zjawiskiem coraz częściej spotykanym we współczesnym świecie, nie tylko wśród dorosłych, ale również wśród młodzieży. Jest to zjawisko, które niesie wiele zagrożeń w wymiarze jednostkowym, ale również i społecznym, co czyni problematykę osamotnienia szczególnie aktualną. Badania nad osamotnieniem koncentrują się głownie na opisie jego skutków. Mało uwagi poświęca się etiologii tego zjawiska. Szczególne zaś znaczenie ma środowisko rodzinne i postawy rodzicielskie oraz style wychowawcze. Realizowany program badawczy miał na celu ujęcie związku pomiędzy poczuciem osamotnienia u młodzieży, a postawami rodzicielskimi. Badaniem objęto 183 uczniów szkół gimnazjalnych w wieku od 13 do 15 roku życia. Prowadzono je przy pomocy następujących narzędzi psychologicznych: Skali Poczucia Samotności SBS-Zofii Dołęgi, Skali Postaw Rodzicielskich SPR-M, SPR-O-Mieczysława Plopy oraz Arkusza personalnego własnej konstrukcji. Analiza statystyczna i psychologiczna danych empirycznych wskazuje na występowanie statystycznie istotnych różnic w zakresie postaw matek i ojców pomiędzy młodzieżą osamotnioną, a nie doświadczającą osamotnienia. Młodzież osamotniona charakteryzuje zarówno swoje matki jak i ojców jako odrzucających, nie szanujących ich autonomii, nadmiernie wymagających oraz niekonsekwentnych. Natomiast młodzież nie doświadczająca osamotnienia podkreśla u swoich rodziców (matek i ojców) postawę akceptacji, poszanowania ich autonomii, stawiania adekwatnych oczekiwań oraz konsekwentnego działania. Rezultaty przeprowadzonych badań pozwoliły na weryfikację postawionych hipotez.

Loneliness is a phenomenon increasingly common in today's world, not only among adults but also among youth. It is a phenomenon that carries many risks in the dimension of the individual but also social, which makes the problem of loneliness especially timely. Researches on loneliness are mainly focused on the description of its effects. Little attention is paid to the specific etiology of this phenomenon. The particular meaning is ascribed to the family environment and parental attitudes and parental styles. Research program was implemented to capture the relationship between the feeling of loneliness in young people, and parental attitudes. The study involved 183 junior high school students aged 13 to 15 years of age. It was carried by the following psychological tools: Loneliness scale SBS- by Zofia Dołęga, Parental attitude scale SPR-M, SPR-O- by Mieczysław Plopa and personal report of own construction. The statistical analysis of empirical data and psychological indicates the existence of statistically significant differences in attitudes between mothers and fathers of young lonely and not experiencing loneliness. Youth alone is characterized by both their mothers and fathers as rejecting, not respectful of their autonomy, overly demanding and inconsistent. While young people who does not experience loneliness highlights in their parents (mothers and fathers) the attitude of acceptance, respect for their autonomy, setting adequate expectations and consistent action. The results of research allowed the verification of hypotheses.