Abstract:
Przedsiębiorstwo może być przedmiotem różnego rodzaju transakcji handlowych a zwłaszcza transakcji kupna-sprzedaży. W wyniku tej transakcji następuje zmiana właściciela i zachodzi potrzeba oszacowania wartości przedsiębiorstwa. Wartości tej nie można jednak precyzyjnie wyliczyć, można ją wyłącznie w przybliżeniu oszacować, gdyż wartość przedsiębiorstwa nie jest kategorią obiektywną. Dla różnych nabywców to samo przedsiębiorstwo może przedstawiać zróżnicowaną wartość, co jest wynikiem subiektywizmu w ocenie wykorzystania przedsiębiorstwa jako „maszyny” do generowania dochodu. Różnorodność stosowanych w praktycznym ujęciu metod wyceny wynika zarówno z ich mocnych, jak i słabych stron. Nie bez znaczenia są również przesłanki towarzyszące procesowi wyceny przedsiębiorstw, jako że cel wyceny implikuje wybór odpowiednich metod wyceny. Pojawiające się rozbieżności pomiędzy stronami transakcji kupna-sprzedaży, stały się jedną z podstawowych przyczyn poszukiwania nowych metod oraz szczegółowych technik wyceny przedsiębiorstwa. Celem niniejszej pracy jest omówienie procesu wyceny przedsiębiorstwa oraz towarzyszących mu uwarunkowań. Ukazano istotę przedsiębiorstwa jako podmiotu nierozerwalnie wtopionego w złożone procesy systemów gospodarczych, nieprzerwanie ewoluującego na przestrzeni wieków oraz podlegającego nieustannym oddziaływaniom z zewnątrz. Przedstawiono również źródła i determinanty wartości przedsiębiorstwa będącego obiektem wyceny oraz przybliżono obszary i zakresy podlegające wycenie.Opisano przesłanki towarzyszące celowości wyceny, jak również omówiono funkcje stymulujące proces wyceny. Zarysowano także podstawy prawne oraz zasady i reguły, na bazie których oparty jest proces wyceny przedsiębiorstwa, jak również ukazano poszczególne etapy procesu wyceny. Omówiono ponadto narzędzia pozwalające na ustalenie wartości kapitału w różnych okresach czasowych w kontekście wyceny.
Zaprezentowano systematykę danych ewidencyjnych będących punktem wyjścia w procesie wyceny. Ponadto dokonano prezentacji poszczególnych metod wyceny przedsiębiorstwa. Przedstawiono metody majątkowe bazujące na danych bilansowych, będące jednak podstawą dla zastosowania zarówno metod dochodowych, jak i mieszanych. Ukazano ideę metod dochodowych, oceniających przedsiębiorstwo jako „generatory” dochodów w przyszłości, jak również metody mieszane będące połączeniem wyników wycen dochodowych i majątkowych. Scharakteryzowano oraz dokonano identyfikacji Przedsiębiorstwa Budownictwa Wodnego w Krakowie. Omówiono podstawowe sprawozdania finansowe oraz dokonano analizy podstawowych wskaźników ekonomicznych. Dokonano wyceny opisanego przedsiębiorstwa metodami majątkowymi, mieszanymi oraz metodą zdyskontowanych przyszłych strumieni pieniężnych.