Polityka Stanów Zjednoczonych Ameryki wobec Chin (1776-1980)

Abstract

Niniejsza praca ma na celu przedstawienie historii relacji oraz polityki Stanów Zjednoczonych wobec Chin, jak również Tajwanu w okresie od powstania państwa amerykańskiego do 1980 roku. Blisko 200 – letnie stosunki obfitowały w wiele znaczących wydarzeń, jak również bywały odzwierciedleniem trendów panujących na arenie międzynarodowej. Wybrany przeze mnie okres kończy się po nawiązaniu oficjalnych stosunków dyplomatycznych z komunistycznymi Chinami, wiążącymi się z olbrzymimi zmianami w polityce, których skutki odczuwane są do dzisiaj. Najważniejszy, najdokładniej przedstawiony w pracy okres, to lata 1969 – 1979. Pierwsza data to wydarzenia znad rzeki Ussuri, gdzie doszło do konfliktu granicznego pomiędzy Chińską Republiką Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, stając się ostatecznym sygnałem kresu solidarności oraz współpracy pomiędzy tymi krajami. 1979 to moment oficjalnego uznania przez Waszyngton legalności rządu pekińskiego jako reprezentanta całych Chin. Przygotowując tę pracę, wysnuto tezę, iż otwarcie Stanów Zjednoczonych na komunistyczne państwo chińskie było wynikiem chęci uzyskania przewagi nad ZSRR w obliczu konfliktu militarnego, jak również wyraźnej rywalizacji chińsko – sowieckiej. Wzajemna niechęć ideologiczna pomiędzy USA a ChRL została zniwelowana przez istnienie wspólnego silnego wroga – Związku Radzieckiego. Główną metodą badawczą była analiza dostępnej literatury oraz materiałów źródłowych. Istotnym elementem niniejszej pracy jest analiza oficjalnych komunikatów oraz traktatów, które zostały podpisane przez oba kraje lub je dotyczyły. Analiza blisko 200 – letniej historii kontaktów amerykańsko – chińskich potwierdza, iż Stany Zjednoczone postrzegały Chiny wyłącznie przez pryzmat korzyści. Przerwanie izolacji ludowych Chin wynikało z potrzeby zagospodarowania potencjału tego państwa w ramach konfliktu ze Związkiem Radzieckim.