Abstract:
Struktura organizacyjna to całokształt stosunków między elementami jakiejś całości i między elementami z całością rozpatrywany z określonego względu. Tak zdefiniowane pojęcie może być odnoszone zarówno do rzeczy jak i procesów oraz określania sposobów budowy jakiejś całości. Istotą pojęcia „struktura organizacyjna” jest punkt wyjścia który może być stwierdzeniem, że system jest nazwą całości złożonej z elementów, natomiast sposób w jaki te elementy są ze sobą powiązane nazywamy strukturą.
Celem pracy jest diagnoza struktury organizacyjnej wybranego Zakładu Karnego X, skupienie się na charakteryzacji praktycznego problemu dotyczącego tej instytucji, jak również wskazanie kryteriów oceny poprawnego jej funkcjonowania. Instytucje więzienne podobnie jak i inne instytucje o podobnym charakterze, tzn. o ściśle sprecyzowanych zadaniach, jasno określonej strukturze organizacyjnej i hierarchii służbowej oraz o ściśle sprecyzowanej pragmatyce służbowej są typowymi instytucjami formalnymi. Powyższa sytuacja powoduje, że instytucje więzienne są częściowo wyłączone spod kontroli społecznej, a w przeszłości były spod tej kontroli wyłączone całkowicie. Służba Więzienna jest umundurowaną i uzbrojoną formacją apolityczną podległą Ministrowi Sprawiedliwości, posiadającą własną strukturę organizacyjną. Hipotezy badawcze w pracy zostały przedstawione na podstawie literatury tematycznie skupionej na strukturach organizacyjnych, organizacje służby więziennej mają charakter zdecydowanie hierarchiczny i występuje tu ścisła podległość służbowa. Z uwagi na to, że Służba Więzienna realizuje, na zasadach określonych w Kodeksie karnym wykonawczym, zadania w zakresie wykonywania kar pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania, a mianowicie wykonuje funkcje, które determinują życie wewnątrz więzienia.