Elity polskiego biznesu. Analiza składu zarządów i rad nadzorczych spółek giełdowych 2005

Abstract

Pośrednią inspiracją do głębszego zainteresowania tą tematyką i napisania tej pracy była lektura książki Krzysztofa Jasieckiego pt. „Elita biznesu w Polsce – Drugie narodziny kapitalizmu”, w której to autor przedstawia czytelnikowi kompleksową analizę elity gospodarczej w Polsce na przestrzeni kilkunastu ostatnich lat. . Z racji rozległości tej tematyki, w niniejszej pracy autor postanowił skupić się na kwestiach dotyczących spółek giełdowych, z wyróżnieniem Spółek Skarbu Państwa jako podmiotu szczególnego, leżącego pomiędzy sferą państwową i prywatną. Pierwsza, teoretyczna część pracy, przybliża i wyjaśnia pojęcie „elity” oraz przedstawia najpopularniejsze teorie naukowe dotyczące tej tematyki. W tym rozdziale zawarte jest również wyróżnienie konkretnych grup biznesowych, którymi zajmuje się niniejsza praca. Dalsza część tego rozdziału przedstawia proces kształtowania się elit gospodarczych w Polsce pod wpływem transformacji gospodarczo-ustrojowej oraz najpopularniejszych, w owym okresie, dróg wejścia na szczyty biznesowej hierarchii. Poszczególne teorie w tym podrozdziale zobrazowane są przykładami konkretnych osób i ich karier ułatwiającymi ukazanie pewnych dróg i schematów. Pierwsza część drugiego rozdziału to przedstawienie formalnych kompetencji kodeksowych organów spółki handlowej oraz wyróżnienie Spółki Skarbu Państwa jako podmiotu szczególnego na tym tle w gospodarce. Różnice wyłaniające się z powyższego porównania stanowią niejako wstęp i przyczynę do zobrazowania w drugiej część tego rozdziału patologii występujących na styku polityki i gospodarki, dotyczącej w szczególności podmiotów i przedsięwzięć z udziałem państwa. Jest to obraz wyłaniający się z licznych artykułów prasowych i publikacji dotyczących tematyki korupcji i nieprawidłowości gospodarczych. Rozdział trzeci to próba stworzenia obrazu i opisu przedstawiciela elity gospodarczej w naszym kraju wyłaniającego się z analizy badań naukowych oraz własnego opracowania danych osobowych dotyczących przedstawicieli zarządów i rad nadzorczych spółek giełdowych. Wyróżnione są tu najbardziej typowe ścieżki karier biznesowych poparte przykładami konkretnych osób. W dalszej części tego rozdziału poznajemy obraz badanej próby w perspektywie kryterium wykształcenia, płci, wieku i zarobków. Z oczywistych względów jest to obraz w pewien sposób uśredniony, jednak pokazuje on swego rodzaju cechy charakterystyczne, powtarzające się w wielu spośród kilkuset analizowanych biogramów.