Abstract:
Bezrobocie oraz następujące w jego wyniku ubóstwo są największymi problemami społecznymi wielu krajów współczesnego świata. Niniejsza praca ma na celu przedstawienie bezrobocia i ubóstwa jako kluczowych problemów współczesnej Polski i Polaków, ze szczególnym uwzględnieniem relacji wzajemnych tych zjawisk oraz ich uwarunkowania głębokimi przemianami ekonomiczno - polityczno – społecznymi. W pracy przedstawiono dorobek teorii ekonomii w zakresie badanych zjawisk, zaprezentowano przyczyny powstawania różnych kategorii bezrobocia oraz jego wieloaspektowe konsekwencje. Odniesiono się do sposobów określania granicy ubóstwa oraz przedstawia czynniki mające dominujący wpływ na pojawienie się tego zjawiska w naszym kraju w dekadzie lat 90.
Poruszono problem wpływu transformacji systemowej początku lat 90. na sytuację na rynku pracy w Polsce. Ukazano strukturę bezrobocia w naszym kraju w latach 1997-2005, jego zróżnicowanie terytorialne oraz podkreślono znaczenie bezpośrednich inwestycji zagranicznych oraz atrakcyjności inwestycyjnej dla sytuacji na rynku pracy różnych regionów w Polsce. Przedstawiono skalę i zakres ubóstwa w Polsce w ostatnich latach, relacje pomiędzy bezrobociem i ubóstwem, ze szczególnym uwzględnieniem rozmiarów i intensywności ubóstwa bezrobotnych i ich rodzin. Scharakteryzowano sposoby walki z biedą i zacofaniem społecznym. Wychodząc od zdiagnozowania sytuacji na tarnowskim rynku pracy, przedstawiono analizę zjawiska bezrobocia i ubóstwa w regionie tarnowskim (miasto Tarnów i powiat tarnowski) pod kątem jego struktury i zmian w ostatnich latach. Dokonano również przeglądu aktywnych form i programów zapobiegania bezrobociu oraz łagodzenia jego skutków stosowanych w badanym regionie.