Świadczenia krótkoterminowe na tle zadań finansowanych przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych w ramach zabezpieczenia społecznego

Abstract

Finansowanie ubezpieczeń społecznych jak również prawne możliwości korzystania ze świadczeń przysługujących osobom ubezpieczonym wzbudziło wiele kontrowersji i stanowiło punkt wyjścia do stworzenia oraz wprowadzenia reformy systemu ubezpieczeń społecznych. Temat opracowania, choć niewdzięczny, ma w sobie wiele elementów wartych uwagi. W dobie XXI wieku, kiedy dla społeczeństwa najważniejsza jest grubość portfela, a koszty jakie bezpośrednio i pośrednio muszą ponosić z utrzymywaniem bieżącym państwa sprawiają, że ich negatywny stosunek do instytucji, które to egzekwują osiąga niekiedy apogeum. W obliczu tego, chcąc ominąć wiele uregulowań prawnych, znacznie uszczuplających ich budżet, lub też chcąc „wyłudzić” niekiedy nienależne świadczenia, świadczeniobiorcy sięgają po coraz to bardziej wyrafinowane metody korzystania ze środków, m.in. Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. System był i jest przeciążony w większości wydatkami na świadczenia dla osób w wieku produkcyjnym, przy równoczesnym braku systematycznego dopływu niezbędnych składek. Wpływ na zaistniałą sytuację ma niewątpliwie proces przekształceń własnościowych w naszej gospodarce i związana z nim upadłość bardzo dużej liczby przedsiębiorstw oraz zaległości w opłacie składek na ubezpieczenie społeczne. Koniecznością stała się więc przeprowadzona reforma systemu ubezpieczeń społecznych, której głównym celem było wprowadzenie jasnych kryteriów finansowania ubezpieczeń społecznych oraz określenie sztywnych zasad i warunków korzystania ze świadczeń, czyli, inaczej rzecz ujmując, zunifikowanie obowiązującego w tym zakresie porządku prawnego. Celem głównym niniejszej pracy jest charakterystyka obowiązującego obecnie w Polsce systemu ubezpieczeń społecznych oraz wykazanie różnic w strukturze świadczeń z tego tytułu przysługujących w wybranych krajach Unii Europejskiej. Za cel szczegółowy opracowania przyjęto sprecyzowanie stopnia obciążenia Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wypłatami zasiłków przysługujących ubezpieczonym w razie choroby i macierzyństwa oraz sugestie metod zapobiegania nadużyciom wynikającym z korzystania z tego typu zabezpieczenia.