Rola i zasady sporządzania planów zagospodarowania przestrzennego na przykładzie gminy Żyraków

Abstract

Każda ludzka działalność odbywa się w przestrzeni i wiąże się z użytkowaniem tejże przestrzeni. Przestrzenne rozmieszczenie funkcji i norm tej działalności jest jednym z zasadniczych problemów gospodarki przestrzennej. Każdy ma prawo do zagospodarowania terenu, do którego ma stosowny tytuł prawny, a także do ochrony własnego interesu prawnego przy zagospodarowaniu terenów należących do innych osób lub jednostek organizacyjnych. Sam proces związany z gospodarowaniem przestrzennym, polega na podejmowaniu decyzji o przeznaczeniu gruntów do pełnienia różnorodnych funkcji społecznych i gospodarczych oraz decyzji o sposobie zagospodarowania i zabudowy określonych terenów. Jest także działalnością polegającą na zmienianiu istniejącego stanu zagospodarowania przestrzennego związanego z ochroną jego wartości, zgodnie z przyjętymi dla danego terytorium celami rozwoju. Podejmowanie wszelakich decyzji jest umiejętnością rozwiązywania problemów, wartościowania rozwiązań i dokonywania najlepszych z punktu widzenia korzyści i ryzyka wyrobów, rozstrzyga o jakości zarządzania, które – tak jak decydowanie – zasadza się na przewidywaniu i planowaniu przyszłości. Decyzje te organizują, kierują i stymulują zbiorową pracę i zachowanie się ludzi. Od ich jakości zależy efektywność działania całej instytucji zdolnej do osiągnięcia sukcesu. Decyzje powinny odznaczać się szczególnie wysoką jakością i zawsze powinny być podejmowane z tą świadomością, że od nich uzależniony jest ostateczny rezultat. Celem pracy jest m.in. wykazanie: w jaki sposób planowanie przestrzenne mimo, ze nie jest jedynym rodzajem planowania, w warunkach współczesnego państwa urasta do roli podstawowej prawnej formy określania działań zamierzonych przez władze publiczne. Planowanie przestrzenne jest, bowiem elastycznym instrumentem kreowania rozwoju przestrzennego i ze względu na to, zerwana została reguła, iż gmina musi posiadać miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Wprowadza się natomiast studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania, które jest nowym rodzajem opracowania wprowadzonym do systemu planowania w Polsce ustawą z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym. Celem jest także udowodnienie, że choć studium nie ma mocy aktu powszechnie obowiązującego i nie może stanowić podstawy do wydawania decyzji administracyjnych (decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu), określa również „politykę przestrzenną gminy” i wiąże organy gminy przy sporządzaniu projektu planu.