Typologia zachowań klientów na rynku farmaceutycznym

Abstract

Głównym celem pracy jest przeprowadzenie typologii konsumentów biorących udział w procesie dokonywania zakupu. Celem dodatkowym pracy jest zrozumienie konsumenta i jego zachowań na rynku farmaceutycznym, dokonanie charakterystyki zachowań oraz określenie czynników determinujących podejmowanie decyzji o zakupie. Różnice w zachowaniach konsumentów umożliwią przeprowadzenie klasyfikacji typów konsumentów na rynku farmaceutycznym. Dotyczą one zachowań klientów aptek w sytuacjach podejmowania decyzji o zakupie, a równocześnie przedstawiają stosunek do systemu wartości, postawy wobec problemów zdrowotnych i oczekiwania wobec rynku farmaceutycznego. W pracy postawiono następujące hipotezy: 1: Klienci aptek wykazują tendencje do samoleczenia. 2: Wśród klientów aptek pojawia się moda na dążenie do osiągnięcia tzw. Dobrostanu (well-being) czyli dobrego poczucia psychofizycznego. 3: Sytuacja społeczno-ekonomicza zmusza pacjentów do zachowań zgodnych z farmakoekonomiką i wyboru tzw. opłacalnego leczenia. 4: Pacjenci przy wyborze leków kierują się zasadą ograniczania ryzyka poprzez korzystanie z doświadczenia innych ludzi. 5: Lojalność klientów wobec apteki zależy od zakresu oferty promocyjnej. 6: Klienci aptek wykazują tendencję do gromadzenia leków i zakupów na wszelki wypadek. Praca zawiera część teoretyczną (rozdział I, rozdział II oraz III) metodyczną (rozdział II i III) oraz empiryczną (rozdział IV). Rozdział I obejmuje rozważania dotyczące konsumenta i jego miejsca w gospodarce rynkowej, a także opis zewnętrznych i wewnętrznych czynników warunkujących zachowania nabywców. Podsumowaniem wiedzy na temat konsumentów jest przedstawienie teoretycznych modeli zachowań konsumentów w oparciu o literaturę. W rozdziale II pracy przedstawiono charakterystykę i modelowe ujęcie rynku farmaceutycznego ze szczególnym uwzględnieniem rynku aptecznego oraz diagnozę i prognozę rynku w świetle analizy źródeł wtórnych. W zakres części teoretycznej wchodzi również rozdział III, w którym przedstawiono typologie konsumentów w oparciu o literaturę ekonomiczną i branżową. Przybliżają one tematykę związaną z procedurą tworzenia typologii i prezentują wyniki badań nad zachowaniami z uwzględnieniem różnorodnych kryteriów podziału określonych grup konsumenckich. W Rozdziale IV zaprezentowano metodykę badań własnych oraz wyniki badań i dokonano typologii konsumentów. W celu weryfikacji hipotez i wyodrębnienia różnic w zachowaniu konsumentów posłużono się kwestionariuszem ankietowym. Zawiera on 27 pytań merytorycznych i 6 pytań metryczkowych. Opracowany kwestionariusz posłużył do przebadania 120 osób, które były klientami aptek w centrach handlowych Real i C.H. Europa na terenie Nowego Sącza. Klienci dobierani byli celowo, po dokonaniu zakupów w aptece. W dalszej części badawczej pracy znajdują się opracowane wyniki badań ankietowych. Zróżnicowane zachowania konsumentów stanowiły podstawę do dokonania weryfikacji hipotez postawionych w pracy oraz przeprowadzenia typologii konsumentów.