Problem wiz w układzie relacji Unia Europejska, Rosja, Litwa, Polska. Problem Obwodu Kaliningradzkiego po akcesji sąsiadów do UE

Abstract

Niniejsza praca przedstawia problem wprowadzenia obowiązku wizowego dla obywateli rosyjskich, przez wstępujące do Unii Europejskiej Polskę i Litwę. Kwestia wiz została przedstawiona w relacjach Unia-Rosja, z uwzględnieniem stanowisk Polski i Litwy. Praca składa się z trzech rozdziałów. Rozdział I poświęcony jest historii Kaliningradu oraz obecnej sytuacji w Obwodzie Kaliningradzkim w przededniu rozszerzenia UE o państwa Europy Środkowo - Wschodniej. Opisana została geneza zniesienia kontroli na granicach wewnętrznych Unii Europejskiej, czyli etapy tworzenia prawa Schengen wraz z obecnym jego stanem. Rozdział II dotyczy wzajemnych stosunków Unii Europejskiej i Federacji Rosyjskiej, przedstawionych w ujęciu przekrojowym, z uwzględnieniem najważniejszych etapów, układów i porozumień stanowiących podstawę wzajemnej współpracy. W dalszej kolejności przedstawiona została strategia Unii Europejskiej wobec Kaliningradu w ramach unijnego Wymiary Północnego. Ostatnia część rozdziału dotyczy stosunku samej Rosji do kwestii rozszerzenia Unii Europejskiej na Wschód, w odniesieniu do jej przyszłych interesów oraz negatywnych konsekwencji tego procesu. Opisane zostało kształtowanie się rosyjskiego stanowiska wobec skutków rozszerzenia Unii dla Kaliningradu. Rozdział III skupia się wyłącznie na problemie wprowadzenia reżimu wizowego dla Rosjan po wstąpieniu Polski i Litwy do Unii Europejskiej. Omówione zostały także najważniejsze dwustronne i wielostronne spotkania, na których dominującym tematem była kwestia wiz. Niniejsza praca została oparta głównie o raporty i analizy polskich ośrodków naukowo-badawczych, w tym Ośrodka Studiów Wschodnich, Instytutu Spraw Publicznych, Centrum Stosunków Międzynarodowych, Fundacji im. Stefana Batorego, a także o Biuletyn Towarzystwa Naukowego i Ośrodka Badań Naukowych w Olsztynie. Ponadto, do bieżącej oceny sytuacji posłużyły czasopisma i gazety. Źródłem informacji były także polskie internetowe strony rządowe, m.in. Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, a także strony internetowe Unii Europejskiej.